“Lastige Ouders” zijn niet zo lastig

“Lastige Ouders” gezien op: 28 mei 2019, De Harmonie in Leeuwarden.

Wat heeft Faas? Hoe is zijn gedrag te verklaren? Wie kan er het beste voor Faas zorgen? Hoe kunnen buitenstaanders of artsen jou vertellen wat jouw kind kan en wat het beste voor hem is? Is het falen als je je kind in een instelling laat wonen? Jij bent immers de ouder… Maar ook: hoe is het om een gehandicapt broertje te hebben?

“Lastige Ouders” gaat over de vader, moeder en zus van ernstig meervoudig gehandicapte Faas. Het gaat over hun strijd, angsten, verdriet, uitputting, twijfels en frustraties rondom het grootbrengen van Faas. Over hoe zij veel van hun zoon en broer houden, er alles voor over hebben om voor hem te zorgen, maar dat niet helemaal lukt.

Het stuk zit goed in elkaar. Het is interessant om naar te kijken, makkelijk te begrijpen en ook nog eens grappig. Er zit vaart in de voorstelling, maar tegelijkertijd wordt er veel verteld. Sommige onderwerpen of gevoelens worden even aangestipt, maar andere situaties worden tot in detail uitgespeeld. Constant staan er twee acteurs op het podium: Marike van Weelden en Pieter Tiddens. Zij spelen de rol van de vader en moeder, maar ook van de zeurende buitenstaanders, Faas, de arrogante Dokter dokter neuroloog Nogalniettemin en vele anderen. Zus Janneke wordt vertegenwoordigd via een voice over.

Ook zit er muziek in de voorstelling. De korte liedjes geven het verhaal hier en daar lucht. Ze maken moeilijke zaken makkelijker en drijven de spot met bepaalde zaken. Een welkome afwisseling. Mooi om te weten: dit is een echt verhaal. En wel dat van actrice Marike van Weelden en haar gezin. Faas is haar zoon Jons en zus Janneke heet eigenlijk Bieneke.

Herkenning bij mij. Zoals jullie al eerder hebben kunnen lezen heeft mijn broer Jeroen een verstandelijke beperking en woont hij daardoor begeleid op zichzelf. Jeroen zijn ontwikkelingsniveau en situatie verschilt als dag en nacht van die van Faas/Jons. Jeroen kan gewoon praten, werkt en heeft geen gedragsproblematiek. Jeroen ging pas op zijn 28^ste het huis uit, maar Faas/Jons al op zijn 7^de.

De ouders van Faas horen dat het “altijd alleen maar over Faas gaat” en dat ze “te beschermend zijn”. Marike en Peter noemen al deze bezwaren en bemoeienissen in rap tempo op. Al sinds ik een klein Leonietje was, herinner ik Jeroen eraan dat vuurwerk heet is en dat je bij boze mensen beter kunt weglopen dan dat je er tegenin gaat of je ermee bemoeit. Ook zeg ik wel eens wat wel en niet wenselijk is. Buitenstaanders vinden mij dan vaak ‘streng’ en ‘ik mag niet zo tegen mijn broertje praten’. Het zou zoveel makkelijker zijn als Jeroen zijn beperking zichtbaarder was. Dan begrepen mensen de extra zorgen sneller.

En daar heb je het ook al: ik ben ook een Janneke/Bieneke. Ik ben alleen een stuk minder ondergesneeuwd. Daar hebben mijn ouders altijd voor gewaakt. Natuurlijk zijn er wel van die tijden (geweest) en waarschijnlijk in mindere mate, daar ontkom je simpelweg niet aan.

Geen enkele instelling had een plekje voor Faas. Voor Jeroen was er wel een plekje. Maar welk plekje is het beste? En hoe weten ze wat het beste is voor Jeroen? Gelukkig werden we bij de begeleiders van Jeroen vanaf het begin heel goed ontvangen. Die zien mijn ouders als ervaringsdeskundigen. En dat is wat de moeder uit het stuk ook wil, waar ze om schreeuwt, waar ze om huilt. Zoals een moeder uit het publiek na de voorstelling zegt: “Mijn kind is een kind van iedereen, maar ik ben zijn moeder.”.

Ons gezin

De ouders van Faas krijgen bij ‘de diagnose’ te maken met een hele rij aan mensen. Dokters, neurologen, co-assistenten, verpleegkundigen en koffie-schenkers. Bij mijn eigen onderzoeken is het meerdere malen gebeurd dat er vier nietszeggende mensen naar mijn voeten stonden te staren. Ook las geen van die mensen mijn dossier, dat is waar het bij Faas ook mis gaat in een onderzoek. Kun je nog weer 10 keer uitleggen wat er aan de hand is, zodat ze alsnog het tegenovergestelde doen.

Ik was met een vriendin die in de gehandicaptenzorg werkt. Zij bekeek de voorstelling dus juist vanuit de andere kant. Voor haar ook één en al herkenning. Zij heeft er dan weer andere dingen uitgehaald: nooit de ouders vergeten, al is dat is sommige gevallen nog zo moeilijk. Als er nou gewoon wat meer tijd was om bij die dingen stil te staan…

Een voorstelling om aan iedereen aan te raden dus. Voor mensen zonder achtergrond met gehandicapten(zorg) is het evengoed te begrijpen en misschien juist wel heel belangrijk om te zien. Misschien hebben die het effect van herkenning niet, maar het is altijd goed om te zien waar een ander mee moet dealen.

Meer info over “Lastige Ouders” & speellijst: website Pieter Tiddens

Advertentie